کندر که به آن الیبانوم (Olibanum) هم می‌گویند، نوعی رزین است که از درخت بوسولیا (Boswellia) گرفته می‌شود. این درخت معمولاً در مناطق خشک و کوهستانی هند، آفریقا و خاورمیانه می‌روید. از کندر در طب سنتی آیرودا استفاده می‌شود و امروزه تحقیقات نشان داده که فواید زیادی برای سلامتی دارد، از بهبود آرتریت و هضم گرفته تا کاهش علائم آسم و حفظ سلامت دهان و دندان؛ حتی ممکن است به مبارزه با انواع خاصی از سرطان کمک کند.
کندر اثرات ضدالتهابی دارد و می‌تواند به کاهش التهاب مفاصل در بیماران مبتلا به آرتریت کمک کند. محققان بر این باورند که کندر از ترشح لکوترین‌ها (ترکیباتی که می‌توانند باعث التهاب شوند) جلوگیری می‌کند. به نظر می‌رسد که ترپن‌ها، از جمله اسید بوسولیک، قوی‌ترین ترکیبات ضدالتهابی موجود در کندر هستند. در یک مطالعه که روی موش انجام شد، اسید بوسولیک خوراکی و موضعی توانست روند از دست دادن غضروف و التهاب پوشش مفصلی را که از آرتروز ناشی می‌شد، کاهش دهد.
در انسان، عصاره‌ی کندر به کاهش علائم آرتروز و روماتیسم کمک می‌کند. بررسی پژوهش‌های انجام شده در مورد خواص کندر نشان می‌دهد که تأثیر این ماده‌ی طبیعی در کاهش درد آرتروز و بهبود تحرک بیماران بیشتر از دارونما است.
در یک مطالعه، مصرف عصاره‌ی بوسولیا التهاب، سفتی و درد مفاصل را در آرتروز خفیف تا متوسط زانو کاهش داد، بدون اینکه عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد. مطالعه‌ی دیگری نشان داد که روغن کندر زمانی که به‌مدت ۶ هفته روی پوست استفاده شود، درد آرتروز را کاهش می‌دهد. با این حال، در توانایی شرکت‌کنندگان برای انجام فعالیت‌های روزانه یا ورزش کردن پیشرفت قابل‌توجهی مشاهده نشد.
ترکیب کندر با سایر مکمل‌ها هم می‌تواند مفید باشد. به‌عنوان مثال، در یک مطالعه، مصرف ۵ گرم متیل سولفونیل متان و ۷/۲ میلی‌گرم اسید بوسولیک در مقایسه با گلوکزامین سولفات (مکمل استاندارد برای آرتروز) در بهبود درد مؤثرتر بود.
برای بررسی تأثیر کندر روی روماتیسم، محققان موش‌هایی را که به این بیماری مبتلا کرده بودند با عصاره‌ی بوسولیا درمان کردند. آنها دریافتند که کندر التهاب را کاهش می‌دهد، اما به اندازه‌ی داروهای استاندارد مؤثر نیست. به‌طور کلی، در مورد فواید کندر برای درمان بیماری‌های مفصلی، به‌ویژه روماتیسم، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
شواهد نشان می‌دهد که کندر در ترکیب با سایر داروهای گیاهی باعث کاهش درد شکم، نفخ و حتی افسردگی و اضطراب در افراد مبتلا به سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر (IBS) می‌شود. در یک مطالعه، استفاده از قرص‌های ۲۵۰ میلی‌گرمی بوسولیا به‌مدت ۶ ماه با کاهش علائم IBS همراه بود. این رزین در کنترل علائم کولیت اولسراتیو که یکی از بیماری‌های التهابی روده (IBD) محسوب می‌شود، مؤثر است. یک مطالعه نشان داد که مصرف عصاره‌ی بوسولیا به‌مدت ۴ هفته می‌تواند علائم را در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو خفیف بهبود بخشد.
طب سنتی قرن‌ها است که از خواص کندر برای ریه و درمان برونشیت و آسم استفاده می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات کندر از تولید لکوترین‌ها که باعث انقباض عضلات برونش در مبتلایان به آسم می‌شوند، جلوگیری می‌کند. کندر همچنین می‌تواند بر سیتوکین‌های Th2 که باعث التهاب و تولید بیش از حد مخاط در افراد مبتلا به آسم می‌شوند، تأثیر بگذارد.
در یک مطالعه‌ی کوچک، افرادی که در کنار درمان استاندارد آسم هر روز مکمل ۵۰۰ میلی‌گرمی عصاره‌ی بوسولیا را مصرف می‌کردند، توانستند داروهای استنشاقی خود را کاهش دهند. در مطالعه‌ی دیگری هم که روی موش انجام شد، اسید بوسولیک که از اجزای رزین کندر است موفق به کاهش علائم آسم شد.
کندر در بهبود بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری لثه نقش دارد. به نظر می‌رسد که اسید بوسولیک موجود در کندر دارای خواص ضد‌باکتریایی قوی است و به همین دلیل می‌تواند به پیشگیری و درمان عفونت‌های دهان کمک کند.
در یک مطالعه که در لوله‌ی آزمایش انجام شد، عصاره‌ی کندر علیه‌ی باکتری اگ‍ری‍گ‍ات‍ی ب‍اک‍ت‍ر اک‍ت‍ی‍ن‍وم‍ای‍س‍ت‍م ک‍وم‍ی‍ت‍ان‍س (Aggregatibacter actinomycetemcomitans) که باعث بیماری تهاجمی لثه می‌شود، مؤثر بود. در یک مطالعه‌ی بسیار کوچک دیگر، نمونه‌ی بزاق شرکت‌کنندگانی که آدامس حاوی کندر را به‌مدت ۵ ساعت جویدند حاوی میکروب کمتری بود. به اعتقاد محققان این مطالعه، کندر می‌تواند منابع عفونت را در دهان کاهش دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد که اسید بوسولیک کندر می‌تواند از گسترش سلول‌های سرطانی جلوگیری کند. علاوه بر این، یک بررسی تحقیقاتی نشان می‌دهد که اسید بوسولیک از تشکیل DNA در سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند و از این طریق باعث کاهش رشد سرطان می‌شود.
نتایج مطالعات انجام شده در لوله‌ی آزمایش نشان می‌دهد که کندر با سلول‌های سرطان سینه، پروستات، لوزالمعده، پوست و روده‌ی بزرگ مبارزه می‌کند. همچنین می‌تواند به کاهش عوارض جانبی درمان سرطان کمک کند. در یک مطالعه روی افرادی که به دلیل تومور مغزی تحت درمان بودند، مصرف روزانه ۴۵۰۰ میلی‌گرم عصاره‌ی اسید بوسولیک به کاهش ادم مغز (تجمع مایع در مغز) کمک کرد و در عین حال دوز داروی شرکت‌کنندگان را کاهش داد. با این حال، به تحقیقات بیشتری نیاز است تا خواص کندر در پیشگیری و درمان سرطان اثبات شود.
اگرچه از کندر برای درمان بیماری‌های زیادی استفاده می‌شود، اما علم همه‌ی آنها را تأیید نمی‌کند. در مورد هفت ادعای زیر شواهد علمی کمی وجود دارد، یعنی به دلیل ناکافی بودن تحقیقات نمی‌توان آنها را رد یا تأیید کرد. با این حال تا زمانی که مطالعات بیشتری انجام شود، می‌توان این ادعاها را نادرست در نظر گرفت.
از کندر می‌توان به روش‌های مختلف برای درمان بیماری‌ها استفاده کرد. شما می‌توانید از آن به‌صورت مکمل (کپسول یا قرص) یا به‌شکل کرم‌های پوستی استفاده کنید. همچنین کندر به‌عنوان روغن برای رایحه‌درمانی یا استفاده‌ی موضعی موجود است. روغن کندر قابل خوردن نیست و باید قبل از استفاده روی پوست با روغن حامل رقیق شود.
دوز مناسب برای مصرف کندر به‌طور دقیق مشخص نشده است و ممکن است بسته به فرد یا شرایط متفاوت باشد. مقادیر ذکر شده در زیر بر اساس دوزهای مورد استفاده در مطالعات علمی هستند. بیشتر تحقیقات از مکمل‌های کندر به‌شکل قرص استفاده می‌کنند. دوزهای زیر در تحقیقات انسانی استفاده شده‌اند:
علاوه بر قرص‌ها، مطالعات از کندر به‌شکل آدامس برای سلامت دهان و به‌شکل کرم برای درمان آرتریت استفاده کرده‌اند. گفته می‌شود که هیچ اطلاعاتی درباره‌ی دوز این کرم‌ها در دسترس نیست. اگر قصد مصرف مکمل کندر را دارید، با پزشک مشورت کنید.
هزاران سال است که از خواص کندر برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود، بدون اینکه عوارض جانبی شدید ایجاد کند. کندر برای اکثر مردم بی‌خطر است، اما باید تحقیقات بیشتری در مورد دوزهای سمی آن انجام شود. عوارض جانبی گزارش شده در مطالعات علمی شامل سوء هاضمه، یبوست و حالت تهوع می‌شود. بعضی تحقیقات گزارش می‌دهند که کندر ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد، بنابراین زنان باردار یا کسانی که قصد باردار شدن دارند، بهتر است از مصرف آن اجتناب کنند.
علاوه بر این، کندر ممکن است با بعضی از داروها، به‌ویژه رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین و داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن تداخل داشته باشد. اگر از این داروها استفاده می‌کنید، قبل از مصرف کندر با پزشک خود مشورت کنید.
آژانس ایمنی غذا، محیط زیست و بهداشت شغلی فرانسه (ANSES) در سال ۲۰۲۰ در گزارشی هشدار داد که بعضی از مکمل‌ها، از جمله کندر، ممکن است در زمان ابتلا به کووید-۱۹ (کروناویروس ۲۰۱۹) در واکنش التهابی بدن تداخل ایجاد کنند. از سوی دیگر، بعضی تحقیقات نشان داده‌اند که کندر به دلیل خواص ضدالتهابی می‌تواند یک مکمل مناسب برای کووید-۱۹ باشد. بنابراین، در مورد ایمنی و اثربخشی کندر و واکنش آن با سایر داروها به مطالعات بیشتری نیاز است.
در طب سنتی از کندر برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها استفاده می‌شود. از خواص کندر می‌توان به درمان آسم و بیماری‌های مفصلی، حفظ سلامت روده و دهان و پیشگیری از سرطان اشاره کرد. کندر برای اکثر افراد بی‌خطر است، اما ممکن است در زنان باردار و کسانی که از بعضی داروها استفاده می‌کنند عوارض جانبی ایجاد کند. مانند هر مکمل دیگری، بهتر است قبل از مصرف کندر با پزشک مشورت کنید.
