بیشتر مردم در سراسر جهان طرفدار شکلات هستند و سالانه حجم بالایی از این خوراکی خوشمزه را مصرف می‌کنند. شکلات انواع گوناگونی دارد و می‌تواند هر سلیقه‌ای را به خود جلب کند. از شکلات تلخ گرفته تا شکلات شیری و سفید، امروزه انواع شکلات‌ها به شکل‌های گوناگونی پیدا می‌شوند و بخش بزرگی از رژیم غذایی مردم به شمار می‌روند.
با توجه به مصرف بالای شکلات، شما باید تلاش کنید بهترین و سالم‌ترین شکلات را انتخاب و مصرف کنید. خیلی‌ها بر این باورند که شکلات تلخ به این دلیل که قند کمتری دارد گزینه‌ی سالم‌تری است. جدا از بحث سالم‌تر بودن، مزه‌ی ویژه‌ی شکلات تلخ هم باعث می‌شود خیلی‌ها به سراغ آن بروند و آن را به شکلات‌های شیرین ترجیح دهند.
شکلات تلخ که با نام شکلات سیاه هم شناخته می‌شود، نوعی شکلات است که شیر و قند کمتری دارد. این خوراکی به جای آنکه از کره‌های بر پایه‌ی شیر ساخته شود، با کره‌ی کاکائو تهیه می‌شود.
شکلات تلخ به طور معمول دارای حجم بالایی از کاکائو، کم‌وبیش ۶۰ تا ۹۹ درصد است. همین حجم بالای کاکائو و حجم پایین شکر و لبنیات است که این شکلات را ویژه کرده و فواید آن را برای سلامتی افزایش داده است.
شکلات تلخ بسته به حجم مواد تشکیل‌دهنده و روند تولید می‌تواند انواع گوناگونی داشته باشد که در ادامه می‌بینید:
این خالص‌ترین نوع شکلات تلخ است که ۸۵ تا ۱۰۰ درصد دانه‌های کاکائوی تلخ دارد. خیلی از مردم ممکن است نتوانند این شکلات را بخورند. شرکت‌های زیادی هم از آن برای تولید کیک‌های مختلف استفاده می‌کنند.
این شکلات دارای ۶۵ تا ۸۰ درصد دانه‌ی کاکائو و تا کم‌وبیش ۳۳ درصد شکر است. از آن‌جایی که این شکلات تلخی کمتری دارد و در عین حال درصد کاکائوی آن بالا است خیلی‌ها آن را مصرف می‌کنند.
این شکلات طعم شیرین‌تری دارد و مواد تشکیل‌دهنده‌ی آن کم‌وبیش ۳۵ تا ۶۰ درصد کاکائو و تا ۵۰ درصد شکر است.
داچینگ یک فرآیند تولید شکلات است که نخستین بار به دست یک شرکت هلندی اجرا شد. در این فرآیند شیمیایی شکلات رنگ طبیعی و طعم تلخ خود را از دست می‌دهد. اگرچه این شکلات ممکن است طعم و ظاهر خوبی داشته باشد ولی بیشتر مواد مغذی و فواید خود را در فرآیند تولید از دست می‌دهد. بنابراین، بسیاری از فواید شکلات تلخ خالص را ندارد.
روند تولید شکلات تلخ تفاوت‌هایی با سایر شکلات‌ها دارد. اگرچه همه‌ی شکلات‌ها ترکیبات مشابه‌ای دارند که به طور معمول خمیر کاکائو، پودر شیر و شکر است، ولی مقدار آن‌ها تفاوت دارد و همین موضوع منجر به شکل‌گیری انواع شکلات‌ها می‌شود.
شکلات تلخ به طور کلی حاوی درصد بیشتری از کاکائوی خالص است که می‌تواند بین ۳۰ تا ۸۵ درصد باشد. این درصد بالا باعث تلخ شدن این شکلات می‌شود و شکلات تلخ را با سایر شکلات‌ها از جمله شکلات سفید یا شیری متفاوت می‌کند.
یکی از بهترین فواید مصرف شکلات تلخ توانایی این خوراکی در مبارزه با رادیکال‌های آزاد و بیماری‌زا است. رادیکال‌های آزاد ترکیبات مضری هستند که در فرآیندهای سلولی بدن به وجود می‌آیند و می‌توانند منجر به التهاب و ابتلا به بیماری‌های مزمن شوند.
شکلات تلخ دارای آنتی‌اکسیدان‌های گوناگونی است که می‌توانند این رادیکال‌ها را خنثی کرده و از بدن در برابر آسیب و بیماری‌های گوناگون محافظت کنند. هرچه شکلات تلخ با درصد و کیفیت بالاتر مصرف کنید می‌توانید آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری جذب کنید و جلوی عوامل بیماری‌زا را بگیرید.
پژوهش‌گران بر این باورند که مصرف شکلات تلخ ممکن است به کاهش ابتلا به سرطان هم کمک کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند آنتی‌اکسیدان‌های موجود در شکلات می‌توانند به‌ویژه خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را کاهش دهند. جدا از این، مطالعات دیگری هم ادعا دارند تأثیر شکلات روی کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن منجر به جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی می‌شود و به محافظت از بدن در برابر سرطان روده‌ی بزرگ کمک می‌کند.
فلاونول یکی از ترکیبات موجود در شکلات تلخ است که فواید زیادی برای کاهش فشار خون، بهبود جریان خون به قلب و مغز، تنظیم قند خون و همچنین حفظ سلامت قلب و عروق دارد. جدا از این، فلاونول به جلوگیری از لخته شدن پلاکت‌های خون کمک می‌کند و خطر سکته را کاهش می‌دهد.
مصرف شکلات‌های غنی از فلاونول از جمله شکلات تلخ سلامت کلی قلب شما را بهبود می‌بخشد و جلوی ابتلا به بیماری‌های قلبی و مرگ‌ومیر را می‌گیرد.
کره‌ی کاکائو که در شکلات تلخ پیدا می‌شود سرشار از چربی‌های سالم و پلی‌فنل است. این ترکیبات مفید به‌عنوان آنتی‌اکسیدان در بدن کار می‌کنند و منجر به کاهش التهاب، تجزیه‌ی چربی و بهبود سطح کلسترول می‌شوند.
کلسترول یک جزء ساختاری ضروری از هر سلول در بدن به شمار می‌رود. کلسترول دو نوع خوب (HDL) و بد (LDL) دارد. کلسترول خوب به انتقال کلسترول به کبد و دفع آن کمک می‌کند. ولی کلسترول بد باعث می‌شود کلسترول به شریان‌ها و سرخرگ‌ها برود و پس از انباشته شدن منجر به بیماری سختاک سرخرگ‌ها شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهند شکلات تلخ می‌تواند کلسترول بد را کاهش دهد و سطح کلسترول کلی بدن را هم بهبود ببخشد.
برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند شکلات‌های سرشار از فلاونول می‌توانند جریان خون را به مغز افزایش دهند و به درمان بیماری‌های شناختی و ذهنی مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کنند.
پژوهش‌های دیگری هم بر این باورند مصرف خوردنی‌های دارای این ماده از جمله شکلات تلخ، چای، پرتقال، کلم بروکلی، زیتون، انواع توت‌ها و بری‌ها، گوجه‌فرنگی و بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات با عملکرد بهتر مغز و بهبود فعالیت‌های ذهنی و شناختی همراه است.
چندین پژوهش نشان می‌دهند افزودن شکلات تلخ به رژیم غذایی شما می‌تواند سطح فشار خونتان را پایین بیاورد و از قلب در برابر بیماری‌ها و سکته‌ی قلبی محافظت کند.
جدا از این، شکلات تلخ می‌تواند روی سطح قند خون هم تأثیر بگذارد و آن را تنظیم کند. همه‌ی این‌ها باعث می‌شوند سلامت خود را حفظ کنید و از بیماری‌های گوناگون در امان بمانید.
همانگونه که گفتیم شکلات تلخ دارای میزان بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها است. پژوهش‌گران با انجام آزمایش‌های متعدد نتیجه گرفته‌اند که میزان آنتی‌اکسیدان موجود در پودر کاکائو بسیار بیشتر از پودر میوه‌های گوناگون است. به طور کلی، شکلات تلخ در مقایسه با بیشتر میوه‌ها و آب‌میوه‌ها، به‌جز انار و آب انار، دارای آنتی‌اکسیدان بیشتری است و به همین دلیل سلامت بدن را حفظ می‌کند و احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف را کاهش می‌دهد.
اگرچه همچنان به پژوهش‌های بیشتری برای تأیید قطعی این فایده نیاز است، ولی در یک مطالعه دیده شد افرادی که شکلات تلخ مصرف کرده بودند توانستند بینایی خود را تقویت کنند. با وجود این، باید مطالعات دیگری درباره‌ی چگونگی تأثیر شکلات تلخ و مواد تشکیل‌دهنده‌ی آن روی بینایی و تقویت آن در درازمدت انجام بگیرد.
یکی از مهم‌ترین مواد موجود در شکلات تلخ فلاونول است که می‌تواند سلامت پوست را بهبود ببخشد و از آن در برابر نور خورشید محافظت کند. پژوهش‌ها هم این را تأیید کرده و نشان داده‌اند مصرف شکلات‌های تلخ سرشار از فلاونول می‌تواند آسیب‌های ناشی از اشعه‌ی ماورای بنفش را کاهش دهد.
جدا از این، پژوهش‌های دیگری هم ادعا دارند مصرف این خوراکی می‌تواند زبری پوست را کاهش داده و آب‌رسانی به آن را افزایش دهد. همچنین جریان خون را به پوست بهبود می‌بخشد و سلامت آن را حفظ می‌کند. بهبود جریان خون به پوست سر هم روی رشد موها و سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد و جلوی عفونت پوست سر و ریزش مو را می‌گیرد.
اگرچه همچنان به پژوهش‌های بیشتری نیاز است، ولی کاکائو می‌تواند کارکرد سیستم ایمنی بدن را تنظیم کند. پژوهش‌هایی که روی موش‌ها آزمایش کرده‌اند نشان می‌دهند مصرف کاکائو به بهبود کارکرد سیستم ایمنی کمک می‌کند.
شکلات مواد معدنی گوناگونی از جمله پتاسیم، منیزیم و آهن را دارا است. شما با مصرف روزانه‌ی شکلات تلخ می‌توانید آهن کافی دریافت کنید و جلوی کمبود آهن و کم‌خونی بدن را بگیرید.
خوردن یک تکه شکلات خوشمزه می‌تواند استرس را کاهش دهد و منجر به ترشح اندورفین شود. این هورمون روی احساس شادی تأثیر می‌گذارد و نشانه‌های افسردگی را کاهش می‌دهد.
همچنین کافئین و سایر مواد موجود در شکلات تلخ هم روی کاهش افسردگی و بی‌حالی تأثیر می‌گذارند. به طور کلی، مصرف این خوراکی لذت‌بخش است و با تقویت روحیه‌ی شما منجر به بهبود خلق‌وخو می‌شود.
شکلات تلخ با پیشگیری از ابتلا به بیماریی‌های مانند پره‌اکلامپسی، کاهش فشار روی ماهیچه‌ها، تقویت سیستم ایمنی و ایجاد احساس آرامش به حفظ سلامت زنان باردار کمک می‌کند.
البته باید به مصرف خود دقت داشته باشید و زیاده‌روی نکنید. این فایده‌ی شکلات تلخ تنها در مقادیر کم ممکن است. زیاده‌روی در خوردن شکلات تلخ در بارداری می‌تواند باعث زایمان زودرس، سقط جنین یا کاهش وزن نوزاد شود.
ترکیبات ضدالتهابی موجود در شکلات تلخ منجر به کاهش التهاب روده و بافت‌های قلب می‌شوند. جدا از این، برخی مواد موجود در کاکائو هم می‌توانند سرفه و نشانه‌های آسم را کاهش دهند.
شکلات تلخ به شیوه‌های گوناگونی روی کاهش وزن تأثیر می‌گذارد. شما با مصرف متعادل شکلات تلخ می‌توانید چربی‌سوزی را افزایش دهید و وزن خود را مدیریت کنید. البته فراموش نکنید این خوراکی کالری بالایی دارد و زیاده‌روی در مصرف آن شما را با چاقی و افزایش وزن ناخواسته مواجه می‌کند.
یکی دیگر از خوبی‌های شکلات تلخ برای دیابت و مبارزه‌ی آن با این بیماری است. این خوراکی با بهبود مقاومت به انسولین و کنترل قند خون می‌تواند به کمک بیماران دیابتی نوع ۲ بیاید. پژوهش‌ها هم نشان می‌دهند کسانی که شکلات تلخ می‌خورند و زیاده‌روی نمی‌کنند هم در مقایسه با سایر مردم کمتر در خطر ابتلا به دیابت قرار دارند.
