معرفی کلی فرم ها

کلی فرم ها، باکتری‌های گرم منفی و میله‌ای شکل هوازی و بی‌هوازی اختیاری که قادر به رشد در حضور نمک‌های صفراوی یا سایر عوامل فعال سطحی با خواص بازدارنده رشد مشابه هستند. قادر به تخمیر لاکتوز در دمای 35 تا 37 درجه سانتی‌گراد بوده و ظرف 24 ساعت، اسید، گاز و آلدئید (Aldehyde) تولید می‌کنند. آن‌ها همچنین اکسیداز منفی بوده، اسپور زا نیستند و دارای آنزیم بتا-گالاکتوزیداز (β-Galactosidase) هستند.

انواع گونه های کلی فرم شامل موارد زیر هستند:

Citrobacter spp.
Enterobacter spp.
Escherichia spp.
Hafnia spp.
Klebsiella spp.
Serratia spp.
Yersinia spp

Leclercia spp.
Moellerella spp.
Pantoea spp.
Rahnella spp.
Trabulsiella spp.
Yokenella spp.

*گونه‌های آئروموناس (Aeromonas) نیز در برخی از منابع به عنوان کلیفرم آورده شده است.

زیستگاه:

کلیفرم‌ها در همه جای طبیعت وجود دارند. در خاک، آب، گیاهان در حال فاسد شدن و درون یا روی بدن موجودات زنده به عنوان عوامل بیماری‌زا یا کومنسال (Commensal) یافت می‌شوند. آن‌ها دسته‌های اصلی باکتریایی در دستگاه گوارش موجودات خون‌گرم از جمله انسان هستند. بنابراین اکثرا در مدفوع یافت می شوند.

شاخص آلودگی میکروبی

کلیفرم‌ها به عنوان “ارگانیسم‌های شاخص” شناخته می‌شوند و به طور معمول برای نشان دادن کیفیت میکروبیولوژیکی آب و همچنین محصولات لبنی و سایر نوشیدنی‌ها و خوراکی ها، استفاده می‌شوند

کلی فرم ها و فساد مواد غذایی:

چندین گونه کلیفرم وجود دارند که باعث فساد غذاهای فاسد شدنی مانند شیر و لبنیات، آب میوه‌ها، سبزیجات و میوه‌ها، گوشت و فرآورده‌های گوشتی خام هستند.

آن‌ها با تولید اسید و گاز باعث ایجاد بوی بد، لزجی و تغییر در بافت مواد می‌شوند.

بیماری زایی کلی فرم ها:

بیشتر گونه‌های گروه کلیفرم برای انسان غیر بیماری‌زا هستند. برخی از گونه‌ها مانند اشریشیا، کلبسیلا، سیتروباکتر، انتروباکتر، هافنیا، سراشیا و یرسینیا برای انسان بیماری‌زا هستند و باعث عفونت‌های گوارشی و ادراری، سپتیسمی، باکتریمی یا سایر عفونت‌های سیستمیک می‌شوند. کلبسیلا شایع‌ترین پاتوژن‌های این گروه هستند. اکولای(E.coli) شایع ترین علت اختلالات گوارشی مانند اسهال است.

تشخیص جداسازی

در این آزمون براساس استاندارد ملی 11166 و با روش بیشترین تعداد احتمالی(MPN)، کلیفرم در نمونه شناسایی می شود. برای اینکار ابتدا مقدار معینی از نمونه در محیط کشت مایع غنی کننده انتخابی تلقیح و گرماخانه گذاری می شود. در صورت وجود کدورت یا گاز، به لوله حاوی محیط کشت تاییدی تلقیح می شود. پس از گرمخانه گذاری درصورت مشاهده کدورت یا تشکیل گاز، وجود کلیفرم تایید میشود.