ژلاتین حیوانی

ژلاتین، پروتئینی است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی مانند خاصیت ژل، قوام دهندگی، پایدار کنندگی، تشکیل کف و فیلم کاربردهای فراوانی در صنعت غذایی،دارویی و سایرصنایع پیدا کرده است. از پاستیل و ژله های رنگارنگ و جذاب گرفته تا روکش های کپسول های دارویی، روغن موتور! و کرم های آرایشی.بنابراین استخراج ژلاتین حیوانی به صنعتی بزرگ تبدیل شده است.

استخراج ژلاتین حیوانی از پروتئین کلاژن موجود در استخوان و یا پوست برخی حیوانات مانند گاو، گوسفند، خوک و نوعی ماهی به دست می آید و به صورت ماده ای خشک و شفاف بی رنگ، بو و مزه آماده مصرف مواد غذایی و دارویی می گردد.

استخراج ژلاتین حیوانی

برای استخراج ژلاتین، ابتدا ضایعات پوست و  استخوان ها مثل چربی، مو، خون، و گوشت با روش های فیزیکی و شیمیایی برای خالص سازی کلاژن از مواد اولیه جدا می گردند. و سپس با آسیاب به اندازه های 1 الی 2 سانتیمتری خرد می شوند. استخوان ها برای مدت 5 تا 7 روز در محلول اسیدی HCL 6-8 درصدخوابانده می شوند تا نمک های معدنی از آنها جدا شوند. مواد حاصل از این مرحله استخوان مرده نامیده می شوند. و با عبور آب سرد ناخالصی های آنها گرفته می شود.

در مرحله بعد استخوان های مرده به مدت 35 تا 70 روز در محلول قلیایی هیدروکسید کلسیم با pH حدود 12 قرار داده می شوند.

مرحله استخراخ ژلاتین در دیگ هایی از جنس استیل ضد زنگ انجام می شود.  یک مرحله در دمای 50 تا 60 درجه سانتیگراد، و مرحله بعد دمای بالاتر حرارت داده می شوند. ژلاتین حاصل از این مرحله با آب فراوان شستشو داده می شود.  pH محصول با افزودن اسید های معدنی چون اسید کلریدریک و اسید سولفوریک در حدود 5 تا 7 تنظیم می گردد. و ژلاتین به دست آمده توسط آب داغ استخراج می گردد. ژلاتین مایع از داخل فیلترهای سلولزی یا  سیلیسی  عبور  داده می شود تا خلوص محصول بالا تر رود. و توسط رزین های آنیونیک و کاتیونیک یون زدایی می شود. سپس آب اضافه آن تا 45 درصد بخار شده و ژلاتین تغلیظ شده مجددا از فیلترها عبور داده می شود. در این مرحله بعداز استرلیزاسیون، برای مدت 1 تا 5 ساعت با هوای گرم خشک می گردد.

امروزه استفاده از برخی آنزیم ها مثل پپسین و پروناز  باعث کوتاه تر شدن زمان تولید و بالا رفتن راندمان استخراج ژلاتین حیوانی شده است.